30, జూన్ 2021, బుధవారం

మీలా లేడండి!...(కథ)


                                                                                        మీలా లేడండి!                                                                                                                                                                                  (కథ) 


"ఏమండీ...మీ అబ్బాయ్, మీ లాగా లేడండి!"--అని ఒక తల్లే తండ్రితో చెబితే ఎలా ఉంటుంది? ఆ తండ్రికి ప్రపంచమే తలక్రిందలైయ్యింది. 

అందులోనూ నలబై సంవత్సరాలు కాపురం చేసిన తరువాత చెబితే ఎవరు తట్టుకో గలరు? ఆ తండ్రి ఎలా తట్టుకున్నాడు? అసలు ఆ తల్లి నలభై సంవత్సరాల కాపురం తరువాత ఎందుకలా చెప్పింది?....తెలుసు కోవటానికి ఈ కథ చదవండి.

ఈ కథను చదవటానికి ఈ క్రింది లింకుపై క్లిక్ చేయండి:

మీలా లేడండి!(కథ) @ కథా కాలక్షేపం-1

************************************************************************************************

29, జూన్ 2021, మంగళవారం

21 వ శతాబ్దంలో వైద్య రంగంలో ముఖ్యమైన పురోగతులు-2...(ఆసక్తి)

 

                                                21 శతాబ్దంలో వైద్య రంగంలో ముఖ్యమైన పురోగతులు-2                                                                                                                                (ఆసక్తి)

21 శతాబ్దంలో ఐదవ వంతు ఇప్పటికే మన వెనుక ఉందిగత 20 సంవత్సరాలు చాలా తీవ్రంగా ఉన్నాయి. ప్రపంచవ్యాప్తంగా సామాజిక మరియు రాజకీయ మార్పులు పుష్కలంగా ఉన్నప్పటికీ, గణనీయమైన పురోగతిని చూసిన ఒక పరిశ్రమ: ఔషధం.

21 శతాబ్దం యొక్క మొదటి 20 సంవత్సరాలలో ఔషధ రంగం అనేక రకాల వ్యాధులను గుర్తించడం మరియు చికిత్స చేసే విధానంలో పురోగతిని చూశింది. 21 శతాబ్దం మొదటి ఐదవ కాలంలో ఔషధ రంగం చేసిన ముఖ్యమైన మరికొన్ని వైద్య రంగ పురోగతుల గురించి తెలుసుకుందాం. 

                                ఇది కూడా చదవండి: 21  శతాబ్దంలో వైద్య రంగంలో ముఖ్యమైన పురోగతులు-1

గుండె జబ్బులు ఇక మరణ శిక్ష కాదు

ఈ శతాబ్దం ప్రారంభానికి ముందు, గుండెపోటుతో బాధపడుతున్న రోగికి వైద్యులు చాలా తక్కువ చికిత్సే చేయగలిగారు. చికిత్స సాధారణంగా మార్ఫిన్ మరియు లిడోకాయిన్ యొక్క మందును అందించడం కలిగి ఉండేది. ఇది సక్రమంగా లేని హృదయ స్పందనలను నివారిస్తుందని నమ్మారు. చాలా మంది రోగులు కోలుకోలేదు. కానీ ఈ రోజుల్లో, గుండె జబ్బుల మరణాలు 40% తగ్గాయి. 

లిపిటర్, మెవాకోర్, క్రెస్టర్ మరియు సిమ్వాస్టాటిన్లతో సహా కొత్త  ఔషధాల అభివృద్ధి కారణంగా చాలా ఉన్నత చికిత్స అందించ గలుగుతున్నారు. ఇవి అథెరోస్క్లెరోసిస్ (ధమనులలో ఫలకం మరియు కొవ్వు పదార్థాల నిర్మాణం) యొక్క పురోగతిని మందగించడానికి పనిచేస్తాయి. ఈ మందులతో, ఈ రోజుల్లో తక్కువ మంది రోగులు గుండెపోటు వచ్చే స్థాయికి చేరుకుంటున్నారు.

అయినప్పటికీ, గుండెపోటు సంభవిస్తోంది.  కానీ వారు   గతంలో కంటే చాలా భిన్నంగా చికిత్స పొందుతున్నారు. ఈ రోజు, ఇది రోగి ఆసుపత్రికి చేరుకునే వేగం మీద ఆధారపడి ఉంది. ఒక రోగి ఆసుపత్రికి చేరుకున్న తర్వాత, నెత్తురు గడ్డకట్టడం మందులతో నాశనం చేయబడుతోంది. జన్యుపరంగా ఇంజనీరింగ్ చేయబడిన టిష్యూ ప్లాస్మినోజెన్ యాక్టివేటర్ (టిపిఎ) ఒక గడ్డను విచ్ఛిన్నం చేస్తుంది, రక్త ప్రవాహాన్ని పునరుద్ధరిస్తుంది.

శస్త్రచికిత్స అవసరమయ్యే రోగులకు గతానికి భిన్నంగా చికిత్స చేస్తున్నారు. ఫలితంగా కార్డియాక్ ఇన్ఫార్క్షన్ నుండి చాలా తక్కువ మరణాలు సంభవిస్తున్నాయి. ఈ మెరుగుదల అమెరికన్ హార్ట్ అసోసియేషన్ నిర్దేశించిన 1998/2000 లక్ష్యం నుండి వచ్చింది. ఇది 2010 నాటికి గుండె మరణాలను 25% తగ్గించాలని కోరుకుంది. 2008 లో, లక్ష్యం సాధించబడింది. మరియు 2020 నాటికి 40% తగ్గింపుకు చేరుకుంది.

జన్యు ఇంజనీరింగ్‌లో పురోగతి

రాక్షసులను సృష్టించడంలో మాత్రమే జన్యు ఇంజనీరింగ్ ఫలితమని సైన్స్ ఫిక్షన్ చెబుతోందిది. వాస్తవానికి, ఇది వ్యాధికి కారణమయ్యే పుట్టుకతో వచ్చే లోపాలు మరియు ఉత్పరివర్తనాలను సరిదిద్దడానికి ఒక మార్గాన్ని అందిస్తుంది. దీనిని నెరవేర్చడానికి బాగా తెలిసిన ప్రక్రియ CRISPR, లేదా క్లస్టర్డ్ క్రమం తప్పకుండా ఇంటర్‌స్పేస్డ్ షార్ట్ పాలిండ్రోమిక్ రిపీట్స్.

ముఖ్యంగా, CRISPR అనేది ఒక జీవి యొక్క జన్యువులను లక్ష్యంగా చేసుకునే సాధనం. వ్యవసాయ ఉత్పత్తులు, జన్యుపరంగా మార్పు చెందిన జీవులు మరియు తెగుళ్ళు మరియు వ్యాధికారకాలను నియంత్రించడానికి కూడా దీనిని ఉపయోగించవచ్చు. సాంకేతికతను అభివృద్ధి చేసినందుకు కెమిస్ట్రీలో 2020 నోబెల్ బహుమతి జెన్నిఫర్ డౌడ్నా మరియు ఇమ్మాన్యుల్లె చార్పెంటియర్‌లకు లభించింది.

CRISPR జన్యు మార్పు యొక్క ఉపయోగం వివాదాస్పదంగా ఉంది, అయితే ఇది వివిధ వైద్య అనువర్తనాలలో ప్రభావవంతంగా ఉన్నట్లు తేలింది. బయోమెడిసిన్ పరిశోధనలో CRISPR క్యాన్సర్, ప్రొజెరియా, సికిల్ సెల్ డిసీజ్, హిమోఫిలియా, హంటింగ్టన్'స్ డిసీజ్ మరియు ఒక వ్యక్తి యొక్క జన్యువుల ఫలితంగా వచ్చే అనేక వ్యాధులకు చికిత్స చేయగలదని చూపిస్తోంది.

2020 లో, గ్రియోబ్లాస్టోమా మరియు మెటాస్టాటిక్ అండాశయ క్యాన్సర్ చికిత్సకు ఛృఈశ్ఫృ సమర్థవంతంగా ఉపయోగించబడింది. మరింత పరిశోధన మరియు అభివృద్ధి వివిధ వ్యాధులు, వ్యాధికారకాలు మరియు మరెన్నో చికిత్సలో మరింత పురోగతిని ఇచ్చింది. ఛృఈశ్ఫృ ను వివిధ చికిత్సల్లోకి తీసుకురావడానికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా పరిశోధనలు జరుగుతున్నాయి. ఇది భవిష్యత్తులో సర్వసాధారణం అవుతుందని సూచిస్తోంది.

వైద్యరంగం మానవ విశ్వజన్యురాశిని చేదించింది


1990 లో, ఒక అంతర్జాతీయ శాస్త్రీయ పరిశోధన ప్రాజెక్ట్ మానవ జన్యువును పగులగొట్టే కష్టమైన పనిని ప్రారంభించింది. మానవ DNA ను తయారుచేసే బేస్ జతలను నిర్ణయించు ఆలోచన. ఇవి మానవ జన్యువును బాగా అర్థం చేసుకోవడానికి మ్యాప్ చేయబడతాయి, ఇది వైద్య పరిశోధన మరియు చికిత్సకు సహాయపడుతుంది.

2000 లో, హ్యూమన్ జీనోమ్ ప్రాజెక్ట్ మానవ జన్యువు యొక్క కఠినమైన చిత్తుప్రతిని విడుదల చేసింది. మానవ జన్యు సమాచారం యొక్క పూర్తి సమితిని ప్రజలు చదవడం చరిత్రలో మొదటిసారి. మూడు సంవత్సరాల తరువాత, మానవ డ్ణా లో ఉన్న మూడు బిలియన్ న్యూక్లియోటైడ్లను మ్యాప్ చేస్తామని ఇచ్చిన వాగ్దానం మేరకు కార్యక్రమం మూసివేయడంతో తుది ముసాయిదా విడుదల చేయబడింది.

పూర్తయిన ప్రాజెక్ట్ వివిధ వ్యక్తుల మొజాయిక్ను అందించింది, మరియు అధ్యయనం నుండి పొందిన డేటా మానవ జన్యుశాస్త్రంపై మన అవగాహనను పెంచడంలో కీలక పాత్ర పోషించింది. ఈ ప్రాజెక్ట్ ఒక వ్యక్తి మానవ జన్యువును సులభంగా మరియు తక్కువ ఖర్చుతో మ్యాప్ చేయడం సాధ్యం చేసింది. ఇది రోగిలో వ్యాధి కలిగించే ఉత్పరివర్తనాలను ముందే గుర్తించడంలో సహాయపడుతుంది.

జన్యుశాస్త్ర పురోగతులు మరింత లక్ష్యంగా(టార్ గెటెడ్) ఉండే ఔషధాల సృష్టితో క్యాన్సర్ పరిశోధనను మరియు చికిత్సను మరింతగా పెంచాయి. అదనంగా, దాదాపు 5,000 పరిస్థితుల యొక్క జన్యు ప్రాతిపదిక ఇప్పుడు మనకు తెలుసు. ఇది మానవ జన్యువును పగులగొట్టడానికి ముందు మానవులు అర్థం చేసుకున్న 60 కన్నా గణనీయమైన మెరుగుదల. 

HIV/AIDS చికిత్స పోరాటాన్ని వైరస్ దగ్గరకు తీసుకువెళ్ళింది


కొన్నేళ్లుగా, HIV ఓడించలేని వైరస్ అని అనిపించింది. ఇది ఎవరికైనా సోకినప్పుడు, వారికి కొద్ది రోజులలోనే AIDS అభివృద్ధి చెందుతుంది. ఇది చివరికి రోగి యొక్క జీవితాన్ని అంతం చేసేది. 20 వ శతాబ్దం చివరి భాగంలో, ఇది సాధారణంగా సంక్రమణ ఫలితం.

ఈ రోగానికి, రోగులు తీసుకోగల యాంటీవైరల్ మందులు చాలా ఉన్నాయి. కానీ ప్రతి ఒక్క మందుకు దుష్ప్రభావాలు ఉండేది. దీనివలన రోగులకు మందు వేసుకువలసిన కాలపట్టికను నిశ్చయంగా ఉంచటం కష్టమైంది, చివరికి, వైరస్ గెలిచింది. కానీ, 2006 లో అట్రిప్లా అనే మందు విడుదలతో  అది మారడం మొదలయ్యింది.

ఈ ఔషధం మూడు యాంటీరెట్రోవైరల్ ఔషధాలను ఒకే మోతాదులో కలిపి తయారుచేయబడింది. రోగులకు ఔషధం తీసుకోవడం చాలా సులభం అయ్యింది, తక్కువ దుష్ప్రభావ నష్టాన్ని కలిగిస్తుంది. 2013 లో, స్ట్రిబిల్డ్ విడుదలైంది.ఇది నాలుగు HIV యాంటీరెట్రోవైరల్ ఔషధాలను ఒకే మోతాదులో కలిపింది. 21 వ శతాబ్దం మొదటి రెండు దశాబ్దాలుగా మందులు మరియు చికిత్సలు మెరుగుపడ్డాయి.

2017 మరియు 2019 సంవత్సరాల్లో, జూలస్ మరియు డోవాటో అనే రెండు కొత్త మందులు విడుదలయ్యాయి, రోగులకు చికిత్సకు కావలసిన ఎంపికలను బాగా మెరుగుపరిచాయి. ఆ రెండు పురోగతి మందులు HIV ఉన్న ప్రతి రోగికి సమర్థవంతమైన సింగిల్-డోస్ థెరపీలో ఉండటానికి వీలు కల్పించింది, ఆరోగ్య సంరక్షణ ఖర్చులను తీవ్రంగా తగ్గించుకుంటూ ఎయిడ్స్‌ను అభివృద్ధి చేసే HIV రోగుల సంఖ్యను తగ్గించడంలో ఇది సహాయపడింది.

ప్రోస్తేటిక్స్ బయోనిక్ గా అయ్యాయి

1973 నుండి 1978 వరకు టీవీలలో ప్రదర్శించబడిన 'సిక్స్ మిలియన్ డాలర్ మ్యాన్' అనే ఒక ఆంగ్ల సీరియల్లో బయోనిక్ ఇంప్లాంట్లు మరియు ప్రొస్థెసెస్ భవిష్యత్తులో అసాధ్యమని చూపించింది. భవిష్యత్తు ఇప్పుడు ఉంది! వాస్తవానికి, ప్రజలు వికలాంగ మనుష్యుల నుండి సూపర్ హీరోలుగా రూపాంతరం చెందరు, కాని బయోనిక్ ప్రోస్తేటిక్స్ సైన్స్ ఫిక్షన్ నుండి రియాలిటీకి వెళ్ళాయి.

అవయవాలు జీవసంబంధమైన అనుబంధాల వలె కనిపించడానికి మరియు అనుభూతి చెందడానికి కొంత సమయం పడుతుంది. ఇప్పటికే, లక్ష్యం వైపు పురోగతులు జరుగుతున్నాయి. ఆధునిక ప్రొస్థెసెస్ గత సంస్కరణల కంటే మెరుగ్గా పనిచేస్తున్నాయి. వాటిని ఉపయోగించే కొందరు, తమ మనస్సుతో వాటిని పనిచేయించటానికి కూడా వీలు కల్పిస్తున్నారు.

పుర్రె యొక్క వివిధ భాగాలపై ఎలక్ట్రోడ్లను ఉంచడం ద్వారా, ఒక వ్యక్తి ఆలోచించడం ద్వారా వారి బయోనిక్ ప్రొస్థెసెస్ను పనిచేయించ వచ్చు. సాంకేతికతకు కొంత పని అవసరం, కానీ కొంతమంది రోగులు వస్తువులను తీయటానికి మరియు మార్చటానికి బయోనిక్ చేతిని తెరిచి మూసివేయగలరని నిరూపించబడింది.

బయోనిక్ వేళ్ళతోఅనుభూతి చెందడంసాధ్యమయ్యేలా సాంకేతికత మించిపోయింది. ఇతర పురోగతులు: దృష్టిని పునరుద్ధరించే బయోనిక్ లెన్సులు, కంప్యూటర్లను నియంత్రించగల ఇంప్లాంటబుల్ న్యూరోప్రొస్తెటిక్ పరికరాలను రూపొందించడానికి పని జరుగుతోంది. కాబట్టి సాంకేతికత రాబోయే 20 ఏళ్లలో మెరుగుపడి ముందుకు సాగాలని ఆశిస్తున్నారు.

Image Credits: To those who took the original photos.

************************************************************************************************

28, జూన్ 2021, సోమవారం

స్వర్గం-నరకం...(కథ)

 

                                                                                    స్వర్గం-నరకం                                                                                                                                                                                    (కథ)

"నాకొక ఆశ! నెరవేరుస్తారా...? పుట్టింట్లో నెరవేరలేదు. మీరైనా నన్ను అర్ధం చేసుకుని నెరవేర్చండి"...కొత్తగా పెళ్ళి చేసుకున్న భార్య, భర్తను అడిగింది.

"మొదట నీ ఆశ ఏమీటో చెప్పు?"....అన్నాడు భర్త.

విన్న తరువాత తిట్టకూడదు. అదే సమయం పిచ్చి ఆశ అని తోసేయకూడదు"

"నువ్వు విషయం చెప్పు?"

భార్య చెప్పిన విషయం విని ఉలిక్కిపడ్డాడు భర్త.

ఒకరోజంతా ఆలొచించి ఒక నిర్ణయానికి వచ్చాడు. మరుసటి రోజు భార్యతో అన్నాడు.

"తాలి కట్టినందువలన ఒకరి ప్రతిభను చంపటం, అది మహా పాపంతో సమానం. అందువలన నీ ఇష్టానికి విరుద్దంగా నేను నిలబడ దలుచుకోలేదు. కానీ...నేను సాధారణ, సరాసరి మనిషిని.  నాకు సొంతమైన వస్తువును ఇంకొకరు ముట్టుకునేటప్పుడు ఏర్పడే న్యాచురల్ వికారం నాలోనూ ఉన్నది కనుక నేనొక నిర్ణయం తీసుకున్నాను. దానికి నువ్వు కట్టుబడాలి"

భర్త నిర్ణయం విన్న భార్య ఉలిక్కిపడ్డది. "వద్దండి నా ఆశ నెరవేరకపోయినా పరవాలేదు" అన్నది.

అప్పుడు భర్త...భార్యతో అన్నాడు "జీవితమే సమస్య అనుకుని తప్పుకుంటే. నీ ఆశ, పట్టుదల లేనిది.  నేను నిన్ను ఎలా అర్ధం చేసుకున్నానో...అదేలాగా నువ్వు నన్ను అర్ధం చేసుకుని యుద్ద భూమిలో దిగు. ఆల్ ద బెస్ట్..."

భార్య చెప్పిన ఆశ ఏమిటి? దానిని నెరవర్చడానికి భర్త తీసుకున్న నిర్ణయమేమిటీ? ఉలిక్కిపడ్డ భార్య కు ఆల్ ద బెస్ట్ చెప్పి యుద్ద భూమిలోకి దిగమని భర్త ప్రోత్సహించిన ఆ యుద్ద భూమి ఏమిటి?......తెలుసుకోవాటానికి ఈ కథ చదవండి.  

ఈ కథను చదవటానికి ఈ క్రింది లింకును క్లిక్ చేయండి.

'స్వర్గం-నరకం'...(కథ) @ కథా కాలక్షేపం-1

************************************************************************************************

27, జూన్ 2021, ఆదివారం

జలపాతం మధ్య శాశ్వత జ్వాల... (మిస్టరీ)

 

                                                                    జలపాతం మధ్య శాశ్వత జ్వాల                                                                                                                                                  (మిస్టరీ)

                                  సహజ దృగ్విషయం యొక్క రహస్యం ఇంకా పరిష్కరించబడలేదు

న్యూయార్క్లోని చెస్ట్నట్ రిడ్జ్ పార్కులో లోతుగా ఉన్న ప్రాంతంలో వెలుగుతున్న మంట. సహజ వాయువు పాకెట్స్ ఉండటం వల్ల ఏర్పడే శాశ్వతమైన మంటలు సర్వసాధారణం అయితే, ఇది ఒక ప్రత్యేకమైనది. ఎందుకంటే  మంట  ప్రదేశం జలపాతం క్రింద ఉంది .  ఎటర్నల్ ఫ్లేమ్ ఫాల్స్ నడిబొడ్డున ఉన్న సహజంగా మండుతున్న మినుకుమినుకుమనే మంట సహజ వాయువు పాకెట్స్ ఫలితం. 

ఎరీ కౌంటీలో ఉన్న ఉద్యానవనంలో అనేక హైకింగ్ ట్రైల్స్, సైక్లింగ్ మార్గాలు మరియు ఆట స్థలాలు ఉన్నాయిహైకర్లు మరియు పిక్నిక్-వెళ్ళేవారు తరచూ వస్తారు. జలపాతం ఉద్యానవనం యొక్క దక్షిణ అంచు నుండి మొదలుకొని, జనసమూహానికి దూరంగా ఉంటుంది. మంట కొన్నిసార్లు ఆరిపోతున్నప్పటికీ, ప్రాంతంలోని హైకర్లు గ్యాస్ ప్యాకెట్టును తిరిగి మంటను వెలిగించి, తద్వారా ఇది శాశ్వతంగా మారుతుంది.

సంవత్సరాలుగా, అనేక ఇతిహాసాలు జలపాతం యొక్క రహస్యాన్ని గురించి, జ్వాలా స్థలాన్ని గురించి ప్రచారంలో ఉన్నాయి. అయినప్పటికీ, శాస్త్రీయంగా ఏమీ నిరూపించబడలేదు. ప్రాధమిక శాస్త్రీయ సిద్ధాంతాలు షేల్ అని పిలువబడే పురాతన మరియు చాలా వేడి రాళ్ళు అక్కడ ఉన్నందున  శాశ్వతమైన జ్వాలని ఉంచగలిగారని చెప్పారు. కానీ, ఇటీవలి పరిశోధన ప్రకారం, జలపాతం క్రింద ఉన్న చిన్న గదిలోని రాళ్ళు అటువంటి ప్రతిచర్యను ఉత్పత్తి చేయడానికి తగినంత వేడిగా లేవు అని నిర్ధారించబడ్డాయి.

                                                                               శాశ్వతమైన మంటను దగ్గరగా చూస్తే.

అటువంటి దృగ్విషయం జరగాలంటే, శిలల ఉష్ణోగ్రత నీరు మరిగే బిందువు దగ్గర మరింత వేడిగా ఉండాలి. అప్పుడు అది కార్బన్ అణువులను విచ్ఛిన్నం చేస్తుంది. తద్వారా సహజ వాయువును ఇస్తుంది మరియు అందువల్ల అక్కడ మంట మండుతుంది. 

మట్టి ద్వారా వాయువు ప్రవహించినప్పుడు సహజ శాశ్వతమైన మంటలు సంభవిస్తాయి. బ్యాక్టీరియా మీథేన్ ను కార్బన్ డయాక్సైడ్ గా మారుస్తుంది. ఎటర్నల్ ఫ్లేమ్ ఫాల్స్ వద్ద, మీథేన్ వాయువు ఉంది కానీ అది కార్బన్ డయాక్సైడ్ గా  మార్చబడటం లేదుఅలా ఎందుకు జరుగుతోందో శాస్త్రీయ రంగం ఇంకా గుర్తించ లేకపోతోంది. అందువల్ల ఇది శాశ్వతమైన మంటకు దారితీసింది

ఎవరైనా జలపాతం దగ్గరలో ఉన్నప్పుడు ఘాటైన వాసనవేస్తుంది, ఇది సహజమైన వాయువు లీకేజీల ఫలితంగా అక్కడ గాలి నింపబడుతుంది. సేంద్రీయ పదార్థం కుళ్ళిపోయేటప్పుడు ఉత్పత్తి అయ్యే వాయువులు అధిక పీడనంతో ఉంటాయి మరియు శిలలలోని పగుళ్లు, వదులుగా ఉండే పొరల ద్వారా బయటకు నెట్టబడతాయి.

Image Credits: To those who took the original photo.

************************************************************************************************