6, ఏప్రిల్ 2022, బుధవారం

భూమి పరిమాణాన్ని ఖచ్చితంగా తెలిపిన స్ట్రూవ్ జియోడెటిక్ ఆర్క్...(ఆసక్తి)

 

                                       భూమి పరిమాణాన్ని ఖచ్చితంగా తెలిపిన స్ట్రూవ్ జియోడెటిక్ ఆర్క్                                                                                                                             (ఆసక్తి)

స్ట్రూవ్ జియోడెటిక్ ఆర్క్: 2,820 కిమీ రేఖ భూమి యొక్క పరిమాణ కొలతను మొదటిసారిగా ఖచ్చితంగా తెలిపింది.

భూమి యొక్క ఉపరితల ప్రాంత పరిమాణం 510,100,000 చదరపు కిలోమీటర్లు.

నార్వే యొక్క ఉత్తర తీరం నుండి ఉక్రెయిన్ యొక్క దక్షిణ తీరం వరకు సర్వే చేయబడ్డ త్రిభుజాకార బిందువుల గొలుసు నడుపుతుంది. అది కలిపితే స్ట్రూవ్ జియోడెటిక్ ఆర్క్ను ఏర్పరుస్తుంది. ఇది ఆర్కిటిక్ మహాసముద్రం ఒడ్డున హామర్ఫెస్ట్ (నార్వే) నుండి నల్ల సముద్రం ద్వారా నెక్రాసివ్కా (ఉక్రెయిన్) వరకు విస్తరించి ఉంది, 2,820 కి.మీ దూరం, అనేక భూభాగాల్లోకి ప్రవేశించి, నేడు పది వేర్వేరు దేశాలకు చెందినది. ఆర్క్ను జర్మన్-జన్మించిన రష్యన్ శాస్త్రవేత్త ఫ్రెడరిక్ జార్జ్ విల్హెల్మ్ వాన్ స్ట్రూవ్ స్థాపించారు. అతను 1816 మరియు 1855 మధ్య ముప్పై-తొమ్మిది సంవత్సరాల సుదీర్ఘ సర్వేను చేపట్టి, భూమి యొక్క ఆకారం మరియు పరిమాణాన్ని గుర్తించాడు. సర్వే, మెరిడియన్ ఆర్క్ యొక్క మొదటి ఖచ్చితమైన కొలతను అందించింది. ఇది భూమి యొక్క వ్యాసం యొక్క మొదటి ఖచ్చితమైన కొలతగా అనుమతించబడింది.

                                    స్ట్రూవ్ జియోడెటిక్ ఆర్క్ యొక్క ఉత్తరాన ఉన్న స్టేషన్. నార్వేలోని ఫుగ్లెనెస్లో ఉంది

భూమి యొక్క పరిమాణం మరియు ఆకృతిని నిర్ణయించడం పురాతన కాలం నుండి సహజ తత్వవేత్తలకు అత్యంత ముఖ్యమైన సమస్యలలో ఒకటి. 2 శతాబ్దం BC, గ్రీకు ఖగోళ శాస్త్రజ్ఞుడు మరియు గణిత శాస్త్రజ్ఞుడు, ఎరాటోస్తనీస్, మెరిడియన్ ఆర్క్లోని కొంత భాగాన్ని కొలవడం ద్వారా మరియు పొడవును భూమి మధ్యలో ఉన్న సంబంధిత కోణంతో పోల్చడం ద్వారా భూమి యొక్క వ్యాసార్థాన్ని గుర్తించే పద్ధతిని అభివృద్ధి చేశాడు. ఆర్క్ పొడవు మరియు కేంద్ర కోణం తెలిస్తే, వ్యాసార్థాన్ని సులభంగా లెక్కించవచ్చు.

కారవాన్లు ఎడారిని దాటడానికి పట్టే సమయాన్ని కొలవడం ద్వారా ఎరాటోస్తనీస్ ఆర్క్ పొడవును లెక్కించాడు. అక్షాంశాల మధ్య సూర్యుని ఎత్తు మధ్య వ్యత్యాసాన్ని కొలవడం ద్వారా కోణాన్ని నిర్ణయించారు. అతని కొలతల ఖచ్చితత్వం తక్కువగా ఉన్నప్పటికీ, ఎరాటోస్థెనీస్ 1% ఖచ్చితత్వంతో భూమి యొక్క వ్యాసార్థాన్ని లెక్కించగలిగాడు. రెండు వేల సంవత్సరాలుగా, ఎరాటోస్తనీస్ యొక్క "డిగ్రీ పరిశీలన పద్ధతి" భూమి యొక్క పరిమాణాన్ని నిర్ణయించే అత్యంత ఆశాజనకమైన పద్ధతిగా మిగిలిపోయింది. దీనివలన కొలిచే పద్ధతి మెరుగుపడింది.

                  స్ట్రూవ్ జియోడెటిక్ ఆర్క్ యొక్క మ్యాప్, ఇక్కడ రెడ్ పాయింట్లు ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశాలను గుర్తించాయి

16 శతాబ్దంలో, "త్రిభుజం" అనే కొత్త కొలత సాంకేతికత అభివృద్ధి చేయబడింది, దీనిని ఉపయోగించి తక్కువ దూరాలను మాత్రమే ఖచ్చితంగా కొలవవలసి ఉంటుంది, అయితే చాలా దూరాలను అనుసంధానించబడిన త్రిభుజాల గొలుసును ఉపయోగించి నిర్ణయించవచ్చు. త్రిభుజం ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలు మరియు కార్టోగ్రాఫర్లు వందల మరియు వేల కిలోమీటర్ల వరకు విస్తరించి ఉన్న దూరాలను ఖచ్చితంగా కొలవడానికి వీలు కల్పించింది.

18వ శతాబ్దంలో, ఐరోపా చుట్టూ అనేక ఆర్క్‌లు నిర్మించబడ్డాయి, అయితే స్ట్రూవ్ యొక్క ఆర్క్ సృష్టించబడినప్పుడు ఇది చాలా పొడవైన ఆర్క్, మరియు ఒక శతాబ్దానికి పైగా అలాగే ఉంది. ఇది ప్రతి 1 కి.మీకి 4 మి.మీ మాత్రమే ఉండే అత్యంత ఖచ్చితమైన, ఉత్పత్తి చేసే కొలత. మరో మాటలో చెప్పాలంటే, స్ట్రూవ్ ఆర్క్ ఉపయోగించి భూమి యొక్క వ్యాసార్థం దాని వాస్తవ విలువ నుండి 223 మీటర్ల లోపల లెక్కించబడుతుంది.

స్ట్రూవ్ జియోడెటిక్ ఆర్క్ వాస్తవానికి 259 త్రిభుజాకార బిందువులను కలుపుతూ 258 త్రిభుజాలను కలిగి ఉంది. దాని సృష్టి సమయంలో, ఆర్క్ రెండు దేశాల గుండా వెళ్ళింది - యూనియన్ ఆఫ్ స్వీడన్-నార్వే మరియు రష్యన్ సామ్రాజ్యం. కానీ రాజకీయ సరిహద్దుల్లోని మార్పులు ఇప్పుడు పది దేశాలలో—నార్వే, స్వీడన్, ఫిన్లాండ్, రష్యా, ఎస్టోనియా, లాట్వియా, లిథువేనియా, బెలారస్, ఉక్రెయిన్ మరియు మోల్దవియాలో పాయింట్లు వ్యాపించి ఉన్నాయి. పాయింట్లు లేదా స్టేషన్‌లు వివిధ మార్గాల్లో గుర్తించబడతాయి - కొన్ని రాళ్లలో వేసిన రంధ్రాలు, కొన్ని రాతి ఉపరితలంపై గుర్తించబడిన శిలువలు, మరికొన్ని రాళ్లతో నిర్మించిన కైర్న్‌లు. కొన్ని స్టేషన్లలో స్మారక చిహ్నాలను కూడా నిర్మించారు.

అసలు 259 స్టేషన్లలో, 34 స్టేషన్లు సమిష్టిగా UNESCO వరల్డ్ హెరిటేజ్ సైట్‌ల జాబితాలో చేర్చబడ్డాయి.

                                                                    లాట్వియాలోని స్ట్రూవ్ జియోడెటిక్ ఆర్క్ స్టేషన్

                                                      రష్యాలోని హాగ్లాండ్లోని స్ట్రూవ్ జియోడెటిక్ ఆర్క్ స్టేషన్
                                                            ఆల్టా,నార్వేలో ఒక స్ట్రూవ్ జియోడెటిక్ ఆర్క్ స్టేషన్  

                                            టార్టులోని టార్టు ఓల్డ్ అబ్జర్వేటరీ వద్ద స్ట్రూవ్ జియోడెటిక్ ఆర్క్ మార్కర్

                                                      లిథువేనియాలోని స్ట్రూవ్ జియోడెటిక్ ఆర్క్ స్టేషన్

Image Credits: To those who took the original photos.

****************************************************************************************************

కామెంట్‌లు లేవు:

కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి