29, జూన్ 2022, బుధవారం

చంద్రగ్రహం ఎలా చెత్త కుండి అయ్యింది...(ఆసక్తి)

 

                                                            చంద్రగ్రహం ఎలా చెత్త కుండి అయ్యింది                                                                                                                                                          (ఆసక్తి)

అంతరిక్షంలో తేలియాడే వ్యర్థాల గురించి మీరు వినే ఉంటారు. కానీ భూమి యొక్క వాతావరణం వెలుపల అతిపెద్ద చెత్త కుండి ఏదని అడిగితే వాస్తవానికి చంద్రుడు.

చంద్రమండలం (చంద్రుడు) కొన్ని దశాబ్దాలుగా మాత్రమే మనకి అందుబాటులోకి వచ్చింది. కానీ, మానవాళికి లభించిన తక్కువ సమయంలో, మానవులు చంద్రునిపైకి పంపిన ప్రాచీన ఉపగ్రహాలు యొక్క ముక్కలు చంద్రుడి ఉపరితలంపై లక్షా డెబ్బై వేల కిలోల శిధిలాలను వదిలివేసినట్లు అంచనా వేశారు. చంద్రునిపై చెత్తగా పడున్న కొన్ని ముఖ్యమైన ముక్కల గురించి ఇక్కడ తెలుసుకుందాం.

లూనా 2 – 1959


రచయత హెచ్జి వెల్స్ మరియు ఇతరులు సరైనవారైతే మరియు చంద్రునిపై నాగరికతలు ఉండుంటే,  1959 లో మానవుని సాంకేతిక పరిజ్ఞానం యొక్క మొదటి భాగం చంద్రుని ఉపరితలాన్ని తాకినప్పుడు వారు భయానక మతతత్వాన్ని రెచ్చగొట్టుంటారు. ఇప్పుడు స్పిన్నింగ్ పంప్ లాగా కనబడుతున్న ఆవిరి పంక్ వెర్షన్ ను మానవులు పంపటం ప్రారంభించారు. ప్రచ్ఛన్న యుద్ధం తీవ్ర స్థాయిలో ఉన్నప్పుడు క్రమం తప్పకుండా అంతరిక్షంలోకి స్పిన్నింగ్ పంక్ వెర్షన్ లాంటి వాటిని లూనా-2 అనే పేరుతో సోవియట్లు ప్రారంభించారు.

రేంజర్-4...1962

చంద్రుడిని చదవటానికి పంపిన మొదటి యుఎస్ క్రాఫ్ట్ రేంజర్-4 మరియు అది ఒక ధ్వనితో పని చేసిందిఅందులోని సెంట్రల్ కంప్యూటర్ యొక్క శక్తి విఫలమై అది చంద్రుని యొక్క ఉపరితలంపై లక్ష్యం లేకుండా చక్కర్లు కొట్టి చంద్రునిపై క్రాష్ అయ్యింది. నిజానికి రేంజర్-4 చంద్రునిపై క్రాష్ అయ్యే ముందు, చంద్రుని ఉపరితలంపై ఎగురుతూ, క్లోజ్ అప్ చిత్రాలను భూమికి ప్రసారం చేయడమే అసలు ప్రణాళిక. క్రాఫ్ట్  మొదటి పనిచెయ్యకుండా(చంద్రుని ఉపరితల క్లోజ్ అప్ చిత్రాలను భూమికి ప్రసారం చేయడం), రెండో పని (చంద్రునిపై క్రాష్ అవడం) మాత్రం చేసి యుఎస్ కు గొప్ప అవమానం తెచ్చిపెట్టింది.

లూనా-5, 1965

లూనా 5 ను ఒక రిమిట్తో రూపొందించారు - చంద్రునిపై మృదువైన ల్యాండింగ్ యొక్క శాస్త్రీయ అవకాశాన్ని మరింత అధ్యయనం చేయడానికి. ఇది మేఘాల సముద్రంలో క్రాష్ ల్యాండింగ్ చేయడానికి ఉద్దేశించబడింది. ఒక పని దిద్దుబాటులో తప్పు సంకేతం వెళ్లడంతో క్రాఫ్ట్ అంతరిక్షంలో బొంగరం లాగా తిరుగింది - చంద్రుని ఉపరితలంపై పదిపోయింది. ఊహించిన విధంగా పని చేయకపోయినా కనీసం చంద్రుడిని చేరుకున్న రెండవ రష్యన్ క్రాఫ్ట్ ఇది. అదే విధి లూనా 7 మరియు లూనా 8 లను భంగం చేసింది.

లూనా-9, 1966

1966 - బీటిల్స్: సంగీత అలజడి భూమిపై వాయుమార్గాలను నియంత్రిస్తోంది. కాని చాలా మంది మనుష్యుల చూపు మొదటి మృదువైన చంద్ర ల్యాండింగ్ను ఊహించి అందరి కళ్ళు పైకి చూస్తున్నాయి. లూనా 9 నిరాశపరచలేదు. ఇది చంద్రుడి ఉపరితలం పైన విజయవంతంగా దిగటమే కాకుండా అక్కడి నుండి వరుసగా టీవీ మరియు రేడియో సంకేతాలను పంపింది మరియు చాలా సంవత్సరాలుగా శాస్త్రవేత్తలను కలవరపెడుతున్న ఒక విషయాన్ని నిరూపించింది. అంటే చంద్రుడు దానిపైకి దిగిన దేనినీ మింగలేడు. చంద్రుని ఉపరితలం గణనీయంగా మనిషి భారీగా తయారు చేసిన వస్తువులను పట్టుకోగలదు అనేదే విషయం. కానీ మూడు రోజుల తరువాత భీమితో సంబంధం కోల్పోయిందికనుక ఇది కూడా చంద్రమండల భూభాగంలో అప్పటికే పడిపోయిన మిగిలిన పనికిరాని వ్యర్థంలో చేరింది.

సర్వేయర్ 1 – 1966

మొదటి మృదువైన చంద్రమండల ల్యాండింగ్ చేయడానికి యుఎస్ కు మరో మూడు నెలలు పట్టింది మరియు ఇది విజయవంతమైన రష్యన్ క్రాఫ్ట్ లూనా 9 మరియు లూనా 10 వెనుక ఉంది. ఇది మిగతా వాటి కంటే 'మనం చేయగలమా అని చూద్దాం' అనే మిషన్లో ఎక్కువగా తయారు చేయబడినందున  శాస్త్రీయ ప్రయోగాల కోసం బోర్డులో పరికరాలు లేవు. ఏదేమైనా, నాసాకు ఇది గణనీయమైన ప్రోత్సాహాన్నిచ్చింది, ఎందుకంటే బోర్డులోని టీవీ వ్యవస్థ చిత్రాలను తిరిగి భూమికి ప్రసారం చేసింది. ఇది సాధారణ ప్రజలను ఉత్తేజపరిచింది. రాడార్ రిఫ్లెక్టివిటీ గురించి మరియు బరువు విషయంలో చంద్రుని ఉపరితలం ఎంత భరించగలదో దాని గురించి పెద్ద మొత్తంలో డేటా సేకరించబడింది. ఇది తరువాత అమూల్యమైనదని రుజువు చేసింది. మరొక ప్లస్ - టెలివిజన్ ప్రసారాలు ల్యాండింగ్ అయిన ఆరు నెలల వరకు కొనసాగాయి.

అపోలో 11 – 1969

లూనాస్ మరియు సర్వేయర్ల జాబితా కొనసాగింది, కొన్ని క్రాష్ మరియు కొన్ని విజయవంతమైన ల్యాండింగ్లు. మానవత్వం మరియు చంద్రుని పరంగా ముఖ్యమైన తేదీ జూలై 21 1969. ఈగిల్ విజయవంతంగా దిగి అక్కడ చాల వస్తువులను వదిలిపెట్టింది. వారు వదిలిపెట్టిన వస్తువులలో ఒక అమెరికన్ జెండా మరియు ఫలకం ఉన్నాయి ఇది 'హియర్ మెన్ ఫ్రమ్ ది ప్లానెట్ ఎర్త్, ఫస్ట్ సెట్ ఫుట్ అపాన్ ది మూన్, జూలై 1969 .డ్.'--'మేము మొత్తం మానవాళికి శాంతి చేకూరుస్తాము '. వారు బంగారు ఆలివ్ బ్రాంచ్ మరియు ప్రపంచ నాయకుల నుండి శుభాకాంక్షలు తెలిపే డిస్క్ వంటి వస్తువులను కలిగి ఉన్న ఒక స్మారక సంచిని విదిచిపెట్టారు. ది ఈగల్డ్ అంతరిక్షంలోకి తిరిగి వెళ్ళిన తరువాత దాని ఆరోహణ దశ జెట్టిసన్ చేయబడింది. చంద్రునిపై ప్రదక్షిణలు చేసిన కొన్ని నెలల తరువాత దాని కక్ష్య క్షీణించి, చంద్రునిపైకి వచ్చే దశలో తిరిగి చేరిందని భావిస్తున్నారు.

మూన్ బగ్గీ 1971

అపోలో మిషన్ సమయంలో చంద్రునిపై మిగిలిపోయున్న ఉపయోగకరమైన వస్తువులలో ఒకటి లూనార్ బగ్గీ - ఒకవేళ అది ఇంకా పనిచేస్తే (చేయదు). ఇలాంటివి ఉపరితలంపై మొత్తం మూడు ఉన్నాయి. ఇవి అపోలో 15 నుండి 17 వరకు వదిలిపెట్టబడిన మిగిలి ధూళిని సేకరిస్తాయి, ఉన్నాయి. మొదట 1971 లో ఉపయోగించబడింది. ఇది వ్యోమగాముల కదలికను భారీగా పెంచింది. ఇది భూమి యొక్క వాతావరణం వెలుపల సాధ్యమయ్యే అత్యంత ఆహ్లాదకరమైన అనుభవాన్ని అందించింది - బహుశా రోజు వరకు.  

చాంగ్ 1 – 2007

జాబితా సమగ్రమైనది కాదు. ఎందుకంటే యూరోపియన్ స్పేస్ ఏజెన్సీ, జపాన్ మరియు భారతదేశం చేసిన ప్రయత్నాలు చేర్చబడలేదు. చంద్రునిపై ఇటీవలి శిధిలాలు 2007 చాంగ్ 1 నుండి వచ్చింది. పైన చూపిన ఫోటోలో ప్రయోగించుట చూడవచ్చు. ఇది చైనా యొక్క అత్యంత ప్రతిష్టాత్మక చంద్ర అన్వేషణ కార్యక్రమం యొక్క మొదటి దశ. 2009 మార్చిలో ఉపగ్రహం చంద్రుని ఉపరితలంపై ఢీకొట్టి ప్రభావం చూపింది. ఇది నియంత్రిత మరియు ప్రణాళికాబద్ధమైన ఢీకొట్టు ప్రభావం అని చైనా నొక్కి చెప్పింది. క్రాఫ్ట్ అప్పటికే దాని లక్ష్యాన్ని ఒక సంవత్సరం పొడిగించుకుని, భూమి నుండి ఇప్పటికీ నియంత్రించబడుతున్నట్లుగా పరిగణించబడుతున్నందున ఇది బాగానే ఉంది.

చివరగా, వ్యర్థంలో ఏదైనా ఇప్పటికీ పనిచేస్తుందా?

సమాధానం అవును. ఇది నిశ్చయాత్మకమైన లేదా చెవిటి సమాధానం కాదు. అపోలో ప్రోగ్రాం వదిలిపెట్టబడ్డ (లునోఖోడ్-2 వలె) లేజర్ శ్రేణి పరికరాల యొక్క అనేక ముఖ్యమైన భాగాలు చంద్రునిపై ఉన్నాయి. భూమిపై ఉన్న లేజర్లు చంద్రునిపై ఉన్న వాటిపై సూచించబడతాయి మరియు తిరిగి రావడానికి కాంతిని తీసుకునే సమయాన్ని కొలుస్తారు. విధంగా చంద్రుని యొక్క దూరాన్ని కొలవవచ్చు మరియు పర్యవేక్షించవచ్చు. అపోలో 11, 1969 లో మొదటిదాన్ని వదిలివేసింది. అప్పటినుండి ఇది నలభై సంవత్సరాలు నిరంతరంగా పనిచేస్తోంది.

Images Credit: To those who took the original photos. 

***************************************************************************************************

కామెంట్‌లు లేవు:

కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి